„Pani, ja już tak źle widzę..." - Najczęstsze choroby oczu u osób starszych

Opublikowano w 1 sierpnia 2025 10:00

Z wiekiem nasze ciało się zmienia — to nic nowego. Czasem kolano strzyka, czasem trudniej wejść po schodach. Ale kiedy zaczynamy gorzej widzieć, nagle wszystko staje się bardziej skomplikowane: czytanie recepty, przyszycie guzika, a nawet rozpoznanie twarzy wnuka. Prowadzę ten blog jako optometrysta i często słyszę od starszych pacjentów słowa typu:

„To już PESEL wzywa pani, nic się nie da zrobić...”

Ale to nieprawda.
Z wieloma chorobami oczu można coś zrobić – tylko trzeba wiedzieć, z czym mamy do czynienia, gdzie iść i kiedy nie zwlekać. W tym artykule dowiesz się o najczęściej występujących chorobach oczu u seniorów.

"Bo wzrok to nie wszystko, ale bez niego wszystko trudniejsze"

Zaćma (katarakta) – jakby patrzeć przez brudną szybę

O zaćmie pisałam szerzej w poprzednich postach (link umieszczam pod spodem). W związku z czym napiszę tu tylko przypomnienie.

Objawy:

  • Widzenie jak przez mgłę,

  • Słaba ostrość nawet w nowych okularach,

  • Trudności z widzeniem w słoneczny dzień i w nocy,

  • Czasem lepsze widzenie z bliska... ale tylko chwilowo.

Przyczyna:
Naturalne zmętnienie soczewki oka. To jakby szyba w oknie zrobiła się mleczna.

Co robić:
To choroba, której nie wyleczy się kroplami ani okularami. Pomaga tylko operacja — szybka, bezbolesna i bardzo skuteczna. Skierowanie wystawia okulista.

Jaskra – cichy złodziej wzroku

Objawy:

  • Na początku... żadne.

  • Potem pogorszenie pola widzenia (jakby „klapki na oczy”),

  • Czasem ból oka i głowy, ale nie zawsze.

Przyczyna:
Zbyt wysokie ciśnienie w oku uszkadza nerw wzrokowy. Choroba rozwija się po cichu — przez lata może nie dawać objawów.

Co robić:
Regularne badania ciśnienia w oku i pola widzenia. Jeśli wcześnie wykryta — leki i krople mogą zatrzymać postęp. Gdy zlekceważona – prowadzi do nieodwracalnej ślepoty.

 

Poniżej dołączam linki, gdzie szerzej opisuję tę chorobę:

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – widzę na boki, ale nie na wprost

Objawy:

  • Krzywienie się linii prostych (np. ram okien),

  • Trudności z czytaniem i rozpoznawaniem twarzy,

  • Plama pośrodku obrazu, która zasłania to, co najważniejsze.

Przyczyna:
Zanik komórek siatkówki w centrum widzenia — najczęściej związany z wiekiem. Może być sucha (łagodniejsza) lub wysiękowa (groźniejsza).

Co robić:
Jak najszybciej iść do okulisty! Leczenie może spowolnić rozwój choroby, szczególnie w formie wysiękowej. Regularna kontrola u optometrysty lub okulisty to podstawa.

 

Poniżej załączam link do pobrania i druku testu Amslera- jest to test do samokontroli. Ustaw się w dobrze oświetlonym miejscu, załóż okulary do czytania (jeśli używasz) i patrz jednym okiem na centralny punkt, trzymając ją w odległości około 30–40 cm (czyli jak książkę). Drugie oko zasłoń ręką. Skup się na środkowym punkcie (tej kropeczce) – jeśli "kątem oka" linie wydają się krzywe, faliste, znikają fragmenty kratki albo pojawia się cień – to koniecznie skonsultuj się z okulistą. Potem powtórz test drugim okiem.

https://drive.google.com/file/d/1vRPgHyhCJ1K1hpyryE_461kpVZzQA4bU/view?usp=drive_link

Opadająca powieka lub powieki

Objawy:

  • Jedna powieka jest wyraźnie niżej niż druga lub obie zachodzą na oczy przez co ciężko się widzi świat,

  • Oko wygląda na „przymrużone”,

  • Trudność z otwieraniem oka – czasem trzeba podnosić brwi albo nawet odchylać głowę, żeby lepiej widzieć,

  • U niektórych osób powieki opadają po obu stronach – zwłaszcza wieczorem, gdy mięśnie są zmęczone.

Przyczyna:
Z wiekiem osłabiają się mięśnie powiek, które normalnie je podnoszą. Może to być też skutek wcześniejszych operacji, urazów, porażenia nerwu lub… po prostu genetyki.

Co robić:
W lekkich przypadkach — wystarczy obserwacja.
Jeśli jednak opadająca powieka utrudnia widzenie, można to skorygować chirurgicznie — zabieg jest szybki i skuteczny. Pierwszy krok? Wizyta u okulisty, który oceni, czy to zmiana typowo związana z wiekiem, czy coś poważniejszego (np. neurologicznego).

Nużeniec  niewidzialny drań na rzęsach

Objawy:

  • Swędzenie i pieczenie powiek, zwłaszcza rano i wieczorem,

  • Zaczerwienione brzegi powiek,

  • Uczucie „brudnych” oczu mimo higieny,

  • Wypadanie rzęs lub rzęsy sklejone białym nalotem u nasady,

  • Przewlekłe zapalenie brzegów powiek, które nie mija mimo kropli i leków.

Przyczyna:
To mikroskopijny pasożyt, który mieszka w mieszkach włosowych rzęs i gruczołach Meiboma. Większość osób ma go w niewielkich ilościach, ale u osób starszych (lub osłabionych) może się nadmiernie rozmnażać i powodować duże problemy.

Co robić:
Nie wystarczą zwykłe krople!
Leczenie polega na dokładnej i systematycznej higienie powiek (specjalnymi preparatami) oraz – w razie potrzeby – zastosowaniu kuracji zaleconej przez specjalistę, czyli okulistę.

Gorsze widzenie to nie jest coś, co trzeba „przetrwać”. To sygnał, że oko potrzebuje pomocy – czasem wystarczy tylko lepsze okulary, czasem krople, a czasem leczenie. Ale zawsze warto działać. Im wcześniej, tym lepiej.

👓 Dbając o wzrok, dbasz o:

  • samodzielność,

  • bezpieczeństwo,

  • i codzienny komfort życia.

 

Do zobaczenia,

Natalia!

Dodaj komentarz

Komentarze

Nie ma jeszcze żadnych komentarzy.