Jak czytać receptę na okulary? Prosty przewodnik dla każdego cz.1

Typowa recepta okularowa to mała tabelka z dwoma kolumnami: prawe oko (OP) i lewe oko (OL), oraz kilkoma wierszami z tajemniczymi symbolami.

Najczęściej zobaczysz coś takiego jak na obrazku powyżej. Mamy takie pojęcia jak sfera (SPH/SPHERA), cylinder (CYL), oś (AXIS/AX/x), pryzmat, baza czy odległość źrenic (PD). Na niektórych receptach też jest addycja (ADD) oraz do dali/ do bliży. W sumie wygląda to jak matematyka, ale spokojnie- zaraz rozłożymy wszystko na czynniki pierwsze.

SPH (sfera) to najważniejsza część recepty. Mówi o tym, czy masz krótkowzroczność, czy dalekowzroczność.

• Znak „-” (minus) oznacza krótkowzroczność, czyli gorzej widzisz z daleka.

• Znak „+” (plus) oznacza dalekowzroczność, czyli trudniej Ci skupić wzrok na bliskich obiektach.

👉 Przykład:
Jeśli na recepcie masz SPH -2.00, to znaczy, że potrzebujesz soczewek rozpraszających (minusowych), bo jesteś krótkowidzem.

Im większa liczba (np. -5.00), tym mocniejsze okulary.

Ciekawostka ❗️

Oczy są pod tym względem niezależne tzn. jedno oko może mieć SPH -2,00, a drugie -3,50 albo jedno -1,50 a drugie +3,00.

Czym jest dalekowzroczność i krótkowzroczność opisywałam w artykułach:

Dalekowzroczność- czyli wszystko, co musisz wiedzieć!

Krótkowzroczność- czyli "plusy" czy "minusy"?

Nie każdy ma wpisany cylinder w recepcie- i to nie jest błąd! Cylinder pojawia się tylko wtedy, gdy masz astygmatyzm.

Astygmatyzm to wada, w której Twoja rogówka nie jest idealnie okrągła (bardziej przypomina piłkę do rugby). To powoduje, że obraz może być rozmazany lub zniekształcony.

CYL (cylinder) określa, jak silna jest ta wada.

• Jeśli masz np. CYL -0.75, oznacza to niewielki astygmatyzm.

• Wartości mogą być dodatnie (+) lub ujemne (-)- zależy od tego, jak okulista/optometrysta zapisał receptę (oba sposoby są poprawne).

A o astygmatyzmie dowiesz się więcej tutaj:

Astygmatyzm – co to takiego? cz. 1

Każdy cylinder ma swoją oś (AXIS), czyli kierunek, w którym astygmatyzm jest korygowany.
Oś podaje się w stopniach: od 0 do 180.

Przykład:

• CYL -1.00 x 90 - oznacza, że astygmatyzm jest korygowany w pionie.

• CYL -1.00 x 180 - korekcja w poziomie.

To nie jest coś, co musisz „rozumieć na oko” - po prostu informacja dla optyka, żeby ustawił soczewkę pod właściwym kątem.

Pryzmaty są rzadko spotykane- dotyczą osób, które mają problemy z zezowaniem lub współpracą oczu.
Na recepcie zobaczysz wtedy np. Prizm 1.0 Δ base in.

Co to znaczy?

• 1.0 Δ- to moc pryzmatu (miara przesunięcia obrazu).

• base in / base out / base up / base down- kierunek, w którym pryzmat „przesuwa” obraz, aby oczy mogły widzieć wspólnie.

Nie martw się, jeśli Twoja recepta nie ma tej rubryki, bo większość osób jej nie potrzebuje.

Dla osób po 40. roku życia pojawia się często tajemnicze ADD, czyli addition- „dodatek do bliży”.
To wartość, którą dodaje się do mocy soczewek, żeby pomóc czytać z bliska, gdy wzrok się już trochę starzeje (tzw. prezbiopia).

👉 Przykład:

• Dla dali masz SPH –2.00, a ADD +1.50, więc Twoje okulary do czytania mają moc –0.50.

• Dla dali masz SPH +1,00, a ADD +1,75, więc okulary do czytania mają moc....... +2,75 😄

Na dziś to już całkiem sporo wiedzy! 🎓

Jeśli dotarłeś aż tutaj, to gratuluję- właśnie nauczyłeś się czytać receptę na okulary jak profesjonalista. Teraz skróty takie jak SPH, CYL czy PD nie będą już brzmiały jak tajemniczy kod, tylko jak coś, co naprawdę rozumiesz.

A jeśli chcesz poszerzyć swoją wiedzę już teraz, zajrzyj do podlinkowanych artykułów powyżej- znajdziesz tam więcej o wadach wzroku.

Dziękuję, że poświęciłeś chwilę na lekturę mojego pierwszego wpisu! 💬

Do zobaczenia,

Natalia!