Co to są gruczoły Meiboma i dlaczego każdy powinien o nich wiedzieć?

Opublikowano w 18 lipca 2025 10:00

Na co dzień mało kto zastanawia się nad tym, co sprawia, że nasze oczy są nawilżone, a widzenie komfortowe. Dopóki wszystko działa, nie myślimy o szczegółach. Ale wystarczy kilka dni z piekącymi, suchymi lub łzawiącymi oczami, żeby zrozumieć, jak ważna jest każda „część układanki” naszego wzroku.

Jako optometrysta spotykam się z tym niemal codziennie: osoby zgłaszają się z uczuciem piasku pod powiekami, suchością, łzawieniem i zmęczeniem oczu. I bardzo często winowajcą są... zatkane gruczoły Meiboma. Brzmi tajemniczo? Zaraz wszystko wyjaśnię – prostym językiem, bez medycznego żargonu.

Co to są gruczoły Meiboma?

Gruczoły Meiboma to malutkie gruczoły łojowe, które znajdują się w naszych powiekach, zarówno górnych, jak i dolnych.

Każda powieka ma ich kilkadziesiąt!
Ich zadaniem jest produkcja tłustej substancji (lipidów), która tworzy zewnętrzną warstwę naszego filmu łzowego – czyli tej cienkiej warstewki, która pokrywa nasze oczy.

Dzięki tym gruczołom:

  • łzy nie parują zbyt szybko,

  • powierzchnia oka jest nawilżona i chroniona,

  • nasze oczy są mniej podatne na podrażnienia i zmęczenie.

Co się dzieje, gdy gruczoły Meiboma się zatkają?

To się niestety zdarza częściej, niż myślisz – i wiele osób nawet nie wie, że to właśnie zatkane gruczoły Meiboma są powodem ich problemów z oczami.

Objawy zatkania gruczołów Meiboma:

  • pieczenie, swędzenie, uczucie "piasku pod powiekami",

  • suchość oczu,

  • nadmierne łzawienie (tak, suchość oczu może powodować łzawienie – organizm "broni się", produkując więcej wodnistych łez),

  • zamglone widzenie, które poprawia się po mrugnięciu,

  • czerwone, zmęczone oczy,

  • nawracające gradówki lub jęczmienie.

Jakie są skutki nieleczonego zatkania?

Jeśli gruczoły Meiboma są przewlekle zablokowane, może dojść do:

  • zespołu suchego oka (bardzo uporczywa, przewlekła dolegliwość),

  • przewlekłego stanu zapalnego brzegów powiek (tzw. zapalenie brzegów powiek),

  • trudności w noszeniu soczewek kontaktowych,

  • problemów z ostrością widzenia (przez niestabilny film łzowy),

  • nawracających infekcji i zmian skórnych w okolicach oczu.

Dlaczego gruczoły się zatykają?

Jest wiele przyczyn. Oto te najczęstsze:

  • Zbyt rzadkie mruganie – np. podczas długiego patrzenia w ekran (komputera, telefonu, telewizora),

  • Stany zapalne powiek (np. łojotokowe zapalenie skóry, trądzik różowaty),

  • Zanieczyszczenia i kurz,

  • Zła higiena oczu i powiek,

  • Nadmierne używanie klimatyzacji lub ogrzewania,

  • Zaburzenia hormonalne,

  • Dieta uboga w kwasy omega-3.

Co zrobić, gdy gruczoły są zatkane?

Dobra wiadomość: da się je odblokować i przywrócić do działania, choć często trzeba trochę cierpliwości. Oto najczęstsze i najskuteczniejsze sposoby:

1. Ciepłe kompresy

Codziennie, najlepiej wieczorem, przykładaj na 10–15 minut ciepły (nie gorący!) kompres na zamknięte oczy. To może być np.:

  • specjalna maska żelowa z apteki,

  • czysty ręcznik namoczony w ciepłej wodzie.

 Ciepło pomaga upłynnić i rozpuścić zalegającą wydzielinę w gruczołach.

2. Delikatny masaż powiek

Po kompresie możesz delikatnie(!) masować brzegi powiek, przesuwając palcem od góry do dołu (dla górnej powieki) lub odwrotnie dla dolnej.
To pomaga "wycisnąć" zalegającą wydzielinę.

 

❗️Jeśli:

  • objawy utrzymują się dłużej niż tydzień–dwa,

  • masz nawracające jęczmienie lub gradówki,

  • oczy są bardzo czerwone i bolesne,

  • widzisz gorzej,

nie zwlekaj! Profesjonalne badanie okulistyczne pomoże ocenić stan gruczołów Meiboma i dobrać leczenie (czasem potrzebne są leki lub specjalistyczne zabiegi).

Gruczoły Meiboma są małe, ale bardzo ważne. Gdy działają prawidłowo – nawet o nich nie wiemy. Gdy się zatkają – oczy potrafią naprawdę dać się we znaki.
Na szczęście odpowiednia profilaktyka i higiena powiek może zdziałać cuda.

Dbajcie o swoje oczy – w końcu macie tylko jedną parę na całe życie! 

 

Do zobaczenia,

Natalia!

Dodaj komentarz

Komentarze

Nie ma jeszcze żadnych komentarzy.

Stwórz łatwo własną witrynę internetową z Webador